Zawarcie przed laty ugody w sprawie o odszkodowanie a dochodzenie zadośćuczynienia po śmierci osoby bliskiej w wypadku drogowym, Wyrok SA w Gdańsku.

Ocena treści ugody w kontekście roszczeń związanych ze skutkami wypadku drogowego

,,Nie można przyjąć, aby powódka przy zawieraniu ugody świadomie zrzekła się dochodzonego roszczenia, skoro strony nie miały wówczas świadomości co do prawa do dochodzenia zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,,.

Dochodzenie odszkodowania przez matkę po śmierci córki.

,,W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że domaga się zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. w związku z art. 24 § 1 k.c. w związku ze śmiercią swojej córki na skutek wypadku drogowego, którego sprawca był objęty ochroną ubezpieczeniową pozwanej w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej,,.

Stanowisko Ubezpieczyciela – ugoda wyłącza dochodzenie roszczeń o zadośćuczynienie.

,,W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, wskazując, że roszczenia powódki w związku z wypadkiem w którym zginęła jej córka wyczerpała ugoda zawarta przez strony w dniu 31 stycznia 2005 r. Pozwana wskazał także, że powódka wystąpiła z roszczeniem dopiero po 15 latach od wypadku i obecnie niezwykle trudno ustalić jaka więź łączyła członków rodziny i w jaki sposób śmierć córki wpłynęła na powódkę,,.

Wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku – sprawa o odszkodowanie powypadkowe:

,,Sąd Okręgowy w Gdańsku wyrokiem z dnia 22 lutego 2021 r. zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 60.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14 października 2021 r. do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałej części oraz rozstrzygnął o kosztach procesu,,.

Wypadek drogowy dochodzenia odszkodowania z OC sprawcy po śmierci osoby bliskiej:

,,Sąd Okręgowy ustalił, że w dniu 14 lutego 2004 r. w S. miał miejsce wypadek drogowy w przebiegu, którego kierujący samochodem osobowym marki V. (...) o nr rej. (...) P. C. nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, w konsekwencji czego poniosła śmierć pasażerka pojazdu M. C.

W dniu wypadku M. C. miała 23 lata, była osobą otwartą i wesołą. Miała bliski kontakt ze swoją siostrą E. i powódką. Jako jedna ze starszych z rodzeństwa pomagała w pracach domowych, zajmowała się młodszym rodzeństwem,,.

Ugoda z Ubezpieczycielem w sprawie o odszkodowanie i koszty pogrzebu:

,,Dnia 31 stycznia 2005 r. strony zawarły ugodę nr 20/CE/2005 w sprawie wypłaty odszkodowania za szkodę z dnia 14 lutego 2004 r., ustalając jako ostateczną kwotę odszkodowania sumę 20.000 zł.

Pismem z dnia 6 września 2019 r. powódka zgłosiła stronie pozwanemu roszczenie w kwocie 80.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę pozostającą w związku ze śmiercią córki M. C.

Decyzją z dnia 7 października 2019 r. pozwany odmówił wypłaty zadośćuczynienia powołując się na zawartą w dniu 31 stycznia 2005 r. ugodę,,.

Zrzeczenie się roszczeń w ugodzie:

,,W ocenie Sądu Okręgowego wykładnia ugody z dnia 31 stycznia 2005 r., oparta zarówno na jej dosłownym brzmieniu jak i interpretacji zgodnego zamiaru stron, prowadzi do wniosku, że zakres ugody dotyczył wyłącznie kompensacji doznanej szkody (kosztów pogrzebu, kosztów nagrobka, odszkodowania na podstawie art. 446 § 3 k.c.,,

Brak świadomości matki co do istnienia art. 448 KC i możliwości dochodzenia zadośćuczynienia:

,,W dacie zawierania ugody nie istniał jeszcze przepis art. 446 § 4 k.c., zaś możliwość przyznania zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. nie stanowiło ani w doktrynie ani w orzecznictwie ugruntowanego poglądu. Nie można przyjąć, aby powódka przy zawieraniu ugody świadomie zrzekła się roszczenia dochodzonego w niniejszej sprawie, skoro strony nie miały wówczas świadomości co do prawa do dochodzenia zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,,.

Wyrok SO w Gdańsku:

Sąd I instancji uznał, że powódce należy się zadośćuczynienie w kwocie 60.000 zł.

Powódkę ze zmarłą córką łączyła silna więź emocjonalna. Zmarła była na początku swego dorosłego życia, posiadała plany i cele na przyszłość, w których realizacji wspierała ją powódka. M. C., jako jedna z najstarszych z rodzeństwa, była ogromnych wsparciem dla rodziny - pomagała w obowiązkach domowych, opiekowała się młodszym rodzeństwem.

Niewątpliwym jest fakt, że strata dziecka jest dla rodzica dotkliwym i traumatycznym przeżyciem; śmierć córki negatywnie wpłynęła na stan emocjonalny i dalsze życie powódki.

Sąd Okręgowy miał jednak także na uwadze, że delikt miał miejsce około 17 lat temu, a proces żałoby powódki został już zakończony. Powódka nie wymagała opieki psychologa, obecnie jest pogodzona ze śmiercią córki, nie jest też całkowicie osamotniona, ma jeszcze sześcioro dzieci, obecnie mieszka z córką i synem oraz jego rodziną, utrzymuje kontakty z innymi członkami swojej rodziny.

W ocenie Sądu Okręgowego kwota 60.000 zł będzie odpowiadać intensywności i czasowi trwania krzywdy powódki oraz rodzajowi naruszonego dobra osobistego.

Wyrok SA w Gdańsku – Gdańsk, Toruń, Bydgoszcz, Słupsk, Włocławek, Elbląg .

,,Apelacja nie jest zasadna.

Sąd I instancji poczynił prawidłowe ustalenia stanu faktycznego sprawy, które Sąd Apelacyjny w pełni podziela, zatem nie zachodzi konieczność ich przytaczania.

Nie jest zasadny zarzut skarżącego w odniesieniu do naruszenia art. 917 k.c., albowiem słusznie Sąd I instancji uznał, że ugoda zawarta przez strony w dniu 31 stycznia 2005 r. nie dotyczy roszczenia o zadośćuczynienie, które stanowi przedmiot postępowania,,.

,,Zarówno jednak w dacie wypadku jak i w dacie zawierania ugody przez strony istniały przepisy art. 448 k.c. i 23 k.c., choć nie były one jeszcze wówczas powszechnie postrzegane zarówno przez judykaturę jak i doktrynę jako podstawa prawna przyznania zadośćuczynienia związanego ze śmiercią osoby bliskiej; wskazane przepisy stały się także podstawą zasądzenia roszczenia będącego przedmiotem postępowania w sprawie,,.

,,Sąd Apelacyjny podziela stanowisko Sądu Okręgowego, że nie można przyjąć, aby powódka przy zawieraniu ugody świadomie zrzekła się dochodzonego roszczenia w niniejszej sprawie, skoro strony nie miały wówczas świadomości co do prawa do dochodzenia zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,,.

,,Słusznie Sąd Okręgowy wskazał, że brak jest w przytoczonych okolicznościach podstawy do przyjęcia, że strony postępowania zawierając ugodę w dniu 31 stycznia 2005 r. objęły swym oświadczeniem woli, obok roszczeń o odszkodowanie, również i roszczenie o zadośćuczynienie,,.

Skarżący wskazuje na szczególne rozumienie pojęcia odszkodowania w nomenklaturze ubezpieczeniowej, jednak nawet gdyby przyjąć, że w taki właśnie sposób pojęcie to rozumiał zawierając ugodę, to brak jest jakichkolwiek przesłanek do przypisania takiego rozumienia tego pojęcia (odbiegającego od przyjętego w języku prawnym i prawniczym) powódce, co wyklucza uznanie, że strony zgodnym oświadczeniem woli złożonym w ugodzie objęły również i zadośćuczynienie,,.