Odszkodowanie za śmierć rodziców w wypadku drogowym, SA w Warszawie VI ACa 56/20:

Opisywana sprawa dotyczy wypadku drogowego z 2001 roku, w wyniku którego, powodowie stracili trzy najbliższe osoby, rodziców i brata. Co stale powtarzające się w tego typu sprawach (wypadki drogowe z przed 2008r) Ubezpieczyciel wypłacił żałośnie niskie świadczenia – po około 32 000, 00zł na każdego z powodów.

Opisywana sprawa była rozpoznawana przez Sąd Apelacyjny w Warszawie, wyrok z dnia 4 listopada 2020 r. VI ACa 56/20

-SA w Warszawie stwierdził, że ,,Prawo do życia w rodzinie jako dobro osobiste podlegające ochronie,,.

-Dzieci w wypadku drogowym straciły rodziców i brata.

-W pierwszej instancji sprawę o odszkodowanie komunikacyjne rozpoznawał Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział cywilny.

-,,Rozstrzygnięcie to zapadło przy następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

W dniu 5 sierpnia 2001 r. doszło do wypadku samochodowego, w którym śmierć ponieśli rodzice trzech powodów - K. M. (2) i A. M., a także ich brat N. M. Sprawcą wypadku był R. K., który poruszał się samochodem marki T. (...) nr rej. (...), sprawca wypadku ubezpieczony był w pozwanym towarzystwie. W wyniku przeprowadzonego przed Sądem Rejonowym w Grodzisku Mazowieckim postępowania karnego, sprawca wypadku został wyrokiem z dnia 8 czerwca 2011 r. uznany za winnego tego, że w dniu 5 sierpnia 2001 r. w pobliżu miejscowości G., gmina O., województwo (...), nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym powodując nieumyślnie wypadek drogowy w ten sposób, że kierując samochodem osobowym marki T. (...) o nr rej. (...) na łuku drogi nr (...) nie dostosował prędkości do istniejących warunków jazdy i stracił panowanie nad prowadzonym pojazdem, który zjechał na pas ruchu dla kierunku przeciwnego doprowadzając do zderzenia czołowego z jadącym prawidłowo z naprzeciwka samochodem osobowym marki F. (...) o nr rej. (...), w wyniku czego kierujący samochodem osobowym marki F. (...) A. M. oraz pasażerowie tego pojazdu - K. M. (2) i N. M. ponieśli śmierć na miejscu, zaś pasażer tego samochodu małoletni B. M. doznał obrażeń ciała w postaci złamania kończyn górnych i dolnych oraz licznych otarć naskórka i podbiegnięć krwawych, które naruszyły prawidłowe funkcjonowanie organów ciała na czas powyżej 7 dni, tj. popełnienia czynu z art. 177 § 1 i 2 k.k. Rzeczony wyrok został utrzymany w mocy przez Sąd Okręgowy w Warszawie,,.

-Rodzice małoletnich w dniu wypadku mieli po 32 lata, dzieci były małoletnie, wypadek drogowy miał miejsce w 2001 roku.

-Po wypadku rodziców i brata dzieci wykazywały problemy wychowawcze.

-Każde z dzieci otrzymało po około 100 000, 00zł odszkodowania z polisy na życie rodziców, co na 2001 rok było znaczną kwotą.

-Dzieci nie były zadowolone z dzieciństwa w rodzinie zastępczej.

-Powodowie zgłosili swoje roszczenia pozwanemu Towarzystwu, wnosząc pierwotnie o zapłatę kwot 200 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku ze śmiercią matki, 200 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku ze śmiercią ojca oraz 75 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku ze śmiercią brata. W wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego, pozwany uznał swoją odpowiedzialność, ustalając wysokość zadośćuczynienia i wypłacając każdemu z powodów kwotę 12 000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę związaną ze śmiercią matki; kwotę 12 000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę związaną ze śmiercią ojca; kwotę 10 000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę związaną ze śmiercią brata.

Ponadto, powód B. M. zgłosił roszczenie do pozwanego o zapłatę na jego rzecz dodatkowo kwoty 100 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na jego osobie. W tym zakresie pozwany poinformował powoda, że została już przyznana mu i wypłacona na dzień 16 kwietnia 2002 r. kwota zadośćuczynienia w wysokości 33 500 zł.

-Ponadto, każdy z braci posiadał polisę "Spokojna jesień". Z polisy tej wypłacali oni pieniądze po osiągnięciu 21 roku życia w kwocie po 70 000 zł. Polisa ta została założona przez rodziców zastępczych.

-Opinie biegłych wykazały, iż śmierć rodziców i brata bardzo negatywnie wpłynęła na stan psychiczny wszystkich powodów. Stan ten jest widoczny u każdego z nich, w każdym aspekcie ich życia, począwszy od 2001 r. do dnia dzisiejszego.

-Rodzice pełnili w życiu powodów fundamentalną rolę, a ich utrata dla dzieci w wieku 5, 9 i 11 lat pozostanie traumą do końca życia.

-Sąd Apelacyjny uznał, że odpowiednim zadośćuczynieniem dla każdego z powodów będą kwoty:

po 200 000, 00zł zadośćuczynienia za matkę, po 200 000, 00zł zadośćuczynienia za ojca, po 75 000, 00zł za brata.

-Na etapie postępowania likwidacyjnego po zgłoszeniu szkody Ubezpieczyciel wypłacił:

Po 12 000, 00zł zadośćuczynienia za ojca, po 12 000, 00zł zadośćuczynienia za matkę, po 10 000, 00zł zadośćuczynienia za brata.

-Na podstawie art. 822 § 4 k.c., uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Powodowie byli więc na podstawie przywołanych przepisów legitymowani do wytoczenia powództwa przeciwko pozwanej.

-Zadośćuczynienie powinno uwzględniać nie tylko krzywdę istniejącą w chwili orzekania, ale również taką, którą poszkodowany będzie w przyszłości na pewno odczuwać oraz krzywdę dającą się z dużym prawdopodobieństwem przewidzieć.

-Zadośćuczynienie winno przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość, ale jednocześnie nie przekraczać doznanej krzywdy i być utrzymane w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. W ocenie Sądu Okręgowego, na podstawie całego zebranego w sprawie materiału dowodowego, roszczenie powodów było uzasadnione w pełni, w stosunku do wszystkich dochodzonych kwot.

-Argumentując to stanowisko Sąd I instancji zważył, iż w wyniku tragicznego zdarzenia powodowie utracili w młodym wieku - odpowiednio 5, 9 i 11 lat rodziców oraz jednego z braci. W wyniku zdarzenia nagłego, chwilowego i niespodziewanego zostali oni pozostawieni sami sobie, a co gorsza nie byli oni w żadnym stopniu w stanie przewidzieć ani zapobiec owemu zdarzeniu, co tylko spotęgowało poczucie traumy i głębokiej straty u powodów. Wielce istotny jest tu wiek powodów w momencie śmierci rodziców - byli oni jeszcze małymi dziećmi, całkowicie zdanymi na wychowanie przez dorosłych, nie potrafiącymi jeszcze poradzić sobie i dopasować się do dorosłego życia. Należy podnieść, że więź rodzic - dziecko jest więzią szczególnie mocną i potrzebną do prawidłowego rozwoju człowieka na jego początkowym etapie życia. Przerwanie tej więzi wskutek tak tragicznego zdarzenia jak śmierć obojga rodziców, a dodatkowo jeszcze rodzeństwa, niesie za sobą bez żadnej wątpliwości jedynie negatywne skutki w stosunku do małoletnich dzieci, pozostawiając wielki ślad na psychice dziecka do końca życia.

-Śmierć rodziców i brata wpłynęła na stan psychiczny powodów w sposób znaczny, co jest widoczne u każdego z nich, w każdym aspekcie ich życia. Stan taki trwa od samego wypadku, tj. od 2001 r., a co więcej ze względu na szereg okoliczności brak jest pozytywnych rokowań na przyszłość co do tego stanu zdrowia.

-Każdy z powodów wobec przeżytej traumy cechuje się stanami depresyjnymi, ma zaniżoną samoocenę, nie ma określonych celów życiowych. Powodowie w pewnym zakresie zaniedbali także szkołę oraz swój rozwój osobisty. Zdarzeniem tragicznym dla młodego dziecka jest utrata osoby najbliższej. Jeszcze większą tragedią jest z kolei utrata obojga rodziców, tj. osób, przy której młody człowiek czuje się bezpiecznie i komfortowo, przy którym ma zapewnione odpowiednie i potrzebne warunki bytowe i rozwojowo - wychowawcze. Dodając do tego fakt, iż powodowie byli mocno zżyci z rodzicami oraz zmarłym bratem, a stosunki panujące w rodzinie M. przed wypadkiem były bardzo dobre, potęguje to tylko fakt poczucia straty po zdarzeniu.

-Na wysokość zasądzonego zadośćuczynienia - w ocenie Sądu I instancji - wpłynął także fakt, iż po wypadku powodowie faktycznie zostali bez opieki innej biologicznej rodziny. Rodzina (dziadkowie) ze strony ojca powodów nie byli zainteresowani młodymi powodami, dziadkowie ze strony matki zmarli wcześniej. Co więcej, siostra ojca wskazała, iż nie posiada ona warunków tak domowych, jak i finansowych umożliwiających jej zajęcie się powodami. Brat zmarłej matki, przebywający na stałe w Kanadzie przyleciał tylko odwiedzić powodów po wypadku, jednakże zaraz wrócił z powrotem do Kanady.

-W tym stanie rzeczy powodowie zmuszeni byli zostać w rodzinie zastępczej, co w istocie miało miejsce i pozwoliło im nie trafić do domu dziecka. Jednakże w ocenie Sądu stan taki musiał wywołać u powodów dodatkową traumę - trafili oni w młodym wieku do rodziców zastępczych-zupełnie dla siebie obcych ludzi z dwójką własnych małych dzieci, z którymi nie mieli wcześniej do czynienia i którzy mogli wywoływać z tego tytułu u nich negatywne odczucia. Łatwiej jest sierotom trafić pod stałą opiekę dziadków czy też cioci lub wujka, aniżeli do zupełnie obcego środowiska.

-,,Na tym tle szczególnie silnego podkreślenia wymaga to, iż sytuacja powodów była specyficzna, zarówno z uwagi na ogrom tragedii, jaka w jednej chwili na nich spadła, jak również z uwagi na brak okoliczności, które choćby w części kompensowałyby tego rodzaju tragedię, a które zazwyczaj występują w tego rodzaju sprawach. I tak ponownie zwrócić należy uwagę, iż powodowie w jednej chwili stracili oboje rodziców. Utrata obojga rodziców oznaczała tu nie tylko jednoczesną utratę dwojga najbliższych osób, które powodowie będący wówczas jeszcze w wieku dziecięcym postrzegali jako osoby pierwszoplanowe, ale także utratę domu rodzinnego. Materiał dowodowy wskazuje, iż relacje pomiędzy rodzicami oraz pomiędzy rodzicami a dziećmi były szczególnie silne (co paradoksalnie zazwyczaj zachodzi w rodzinach wielodzietnych, do których zaliczała się rodzina powodów), a relacje te zarówno rodzicom, jak i dzieciom sprawiały dużo satysfakcji. Dodatkowo w tym samym zdarzeniu powodowie utracili również brata. Zwrócić należy uwagę, iż do tych zdarzeń doszło w okresie, gdy powodowie byli jeszcze małymi dziećmi. Co - jak to wprost wynika z opinii biegłej - miało decydujący wpływ na ich dalsze życie, w istocie we wszystkich jego aspektach,,.

-Zwrócić tu należy uwagę - co już wskazano wyżej - iż z uwagi na sytuację rodzinną dzieci, nie mogli oni spodziewać się opieki i wsparcia od pozostałych członków bliskiej rodziny, zaś przede wszystkim od dziadków. Jakkolwiek kwestie związane z parametrami wychowawczymi rodziny zastępczej, do której trafili powodowie winny być uznane za pozostające poza adekwatnym związkiem przyczynowym ze zdarzeniem, nie sposób jednak nie zauważyć, iż rodzina zastępcza w żadnym stopniu nie kompensowała utraty rodziców w jej najistotniejszym, emocjonalnym zakresie.

-Wreszcie zwrócić należało uwagę na dwie dodatkowe okoliczności, które mają wpływ na wysokość należnego powodom zadośćuczynienia: powodowie utracili rodziców i brata w bardzo młodym wieku, będąc w istocie dziećmi, a tym samym rozmiar ich krzywdy jest większy, aniżeli w stosunku do osób, które takiej straty doznają w wieku późniejszym. Wreszcie do utraty rodziców i brata doszło w okresie wakacyjnym, a zatem w okresie, który dzieciom kojarzy się zazwyczaj w sposób bardzo korzystny, jako okres bez dodatkowych obowiązków, bez rutynowego uczestnictwa w zajęciach szkolnych, czy też przedszkolnych. Tym samym kontrast tej życiowej tragedii z przyjemnym dla każdego dziecka okresem w roku jest tym bardziej widoczny. Co więcej - trauma związana z utratą najbliższych członków rodziny będzie do powodów wracała w każde wakacje, z uwagi na kolejne rocznice tej tragedii.

-W realiach faktycznych sprawy niniejszej występowała pierwsza z tych sytuacji - w chwili zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi oraz w chwili przyznania przez ubezpieczyciela zadośćuczynienia i odszkodowania (pismo ubezpieczyciela z dnia 14 lipca 2015 r.) wysokość krzywdy powodów była znana i nie uległa ona do dnia wyrokowania jakiejkolwiek dalszej modyfikacji. Tym samym Sąd Okręgowy prawidłowo zasądził na rzecz powodów odsetki od przyznanych im kwot od dnia pisma pozwanego przyznającego zadośćuczynienie. Prawidłowo działający ubezpieczyciel, z uwzględnieniem staranności wynikającej z gospodarczego charakteru jego działalności, już w tej dacie winien w sposób należyty ocenić zgłoszone przez powodów roszczenia.

-Niemniej jednak w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych utrwalony jest pogląd, zgodnie z którym prawo do życia w rodzinie należy do kategorii dóbr osobistych, podlegających ochronie na podstawie w szczególności art. 24 oraz 448 k.c. Stanowiska tego skarżący zdaje się nie kwestionować. Tym samym materialnoprawną podstawą roszczenia powodów - w zakresie krzywdy wywołanej przez śmierć rodziców i brata - jest art. 448 k.c. W ocenie Sadu Apelacyjnego okoliczność ta pozostaje bez wpływu na wysokość przyznanego powodom zadośćuczynienia. Z jednej strony wskazywane okoliczności - śmierć rodziców i brata - jak już wskazano są okolicznościami objętymi zakresem normowania zawartym w art. 448 k.c. Z drugiej - o wysokości zadośćuczynienia w takiej sytuacji decyduje rozmiar naruszonego dobra osobistego, w istocie pokrywający się z rozmiarem krzywdy, nie zaś wielość materialnoprawnych podstaw roszczenia. Tym samym zarzut pozwanego mógłby być uznany za zasadny (jako prowadzący do zmiany przyznanego powodom zadośćuczynienia), gdyby nieprawidłowe przyjęcie przez Sąd

Opisywana sprawa, dotycząca ogromnej tragedii życiowej małoletnich, Sąd zasądził po około 600 000, 00zł dla każdego z powodów, łącznie około 2 000 000, 00zł odszkodowania powypadkowego, licząc z odszkodowaniem za uszczerbek na zdrowiu.

Zasięg terytorialny Sądu Apelacyjnego w Warszawie:

Sąd Apelacyjny w Warszawie obejmuje obszar właściwości Sądu Okręgowego w Warszawie

i Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie.

Jednostki podległe Sądowi Okręgowemu w Warszawie to :

Sąd Rejonowy w Grodzisku Mazowieckim,

Sąd Rejonowy w Pruszkowie,

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie,

Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie,

Sąd Rejonowy w Piasecznie,

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie,

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli w Warszawie,

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Żoliborza w Warszawie.

Jednostki podległe Sądowi Okręgowemu Warszawa- Praga w Warszawie to:

Sąd Rejonowy w Legionowie,

Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim,

Sąd Rejonowy w Otwocku,

Sąd Rejonowy w Wołominie,

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Północ.

Radca Prawny odszkodowania powypadkowe z OC sprawcy, Adwokat, jakie odszkodowanie można uzyskać dzięki ich pomocy prawnej, wypadek drogowy ze skutkiem śmiertelnym analiza przypadków. Podobne sprawy z wysokim odszkodowanie.