Odszkodowanie w sprawie karnej, art. 46 KK, nawiązka, odszkodowanie, zadośćuczynienie.

Art. 46. [Orzeczenie obowiązku naprawienia szkody]

§ 1. W razie skazania sąd może orzec, a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej orzeka, stosując przepisy prawa cywilnego, obowiązek naprawienia, w całości albo w części, wyrządzonej przestępstwem szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; przepisów prawa cywilnego o możliwości zasądzenia renty nie stosuje się.

§ 2. Jeżeli orzeczenie obowiązku określonego w § 1 jest znacznie utrudnione, sąd może orzec zamiast tego obowiązku nawiązkę w wysokości do 200 000 złotych na rzecz pokrzywdzonego, a w razie jego śmierci w wyniku popełnionego przez skazanego przestępstwa nawiązkę na rzecz osoby najbliższej, której sytuacja życiowa wskutek śmierci pokrzywdzonego uległa znacznemu pogorszeniu. W razie gdy ustalono więcej niż jedną taką osobę, nawiązki orzeka się na rzecz każdej z nich.

§ 3. Orzeczenie odszkodowania lub zadośćuczynienia na podstawie § 1 albo nawiązki na podstawie § 2 nie stoi na przeszkodzie dochodzeniu niezaspokojonej części roszczenia w drodze postępowania cywilnego.

Dochodzenie odszkodowania po wypadku wobec sprawcy, wobec Ubezpieczyciela:

Wypadek drogowy i doznane przez uczestnika szkody dają podstawę dochodzenia odszkodowań.

Po wypadku drogowym odszkodowań możemy dochodzić wobec sprawcy wypadku bezpośrednio lub wobec jego Ubezpieczyciela OC (polisa auta sprawcy).

Dużo bardziej bezpieczne (z uwagi na sytuację majątkową) jest to dochodzenie odszkodowań od Firmy Ubezpieczeniowej.

Jeszcze nigdy przez 15 lat działalności naszej Kancelarii Radców Prawnych i Adwokatów nie mieliśmy problemów z uzyskaniem zasądzonego prawomocnie odszkodowania od Firm Ubezpieczeniowych.

Środek kompensacyjny:

Od 1 lipca 2015 r. naprawienie szkody lub zadośćuczynienie zasądzane w sprawie karnej z wypadku drogowego od sprawcy wypadku mają postać środka kompensacyjnego. Uprzednio przed nowelizacją środek z art. 46 KK był środkiem karnym stosowanym wobec sprawcy wypadku drogowego. Obecnie istotą tego środka nie jest dolegliwość karna lecz funkcja kompensacyjna (naprawcza), ma prowadzić do łatwiejszego naprawienia szkody pokrzywdzonego wypadkiem.

Warunkiem zastosowania środka jest skazanie sprawcy wypadku drogowego.

Nawiązka zamiast odszkodowania, zadośćuczynienia:

Sąd ma możliwość orzeczenia nawiązki zamiast odszkodowania lub zadośćuczynienia. Celem takiej możliwości jest ułatwienie dowodowe procesu, oszczędność czasu, kosztów.

Przykładowo, Sąd nie musi korzystać z biegłych z zakresu medycyny, a dostępność takich biegłych obecnie jest bardzo utrudniona, a na ich opinie czeka się dość długi i są kosztowne.

Obligatoryjność środka:

W sytuacji wniosku z art. 46 KK złożonego przez Prokuratora lub Pokrzywdzonego, Sąd musi orzec taki środek (są jednak praktyczne wyjątki, które czasem mają miejsce w praktyce).

Orzeczenie obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę jest obligatoryjne w przypadku złożenia wniosku o orzeczenie tego środka przez pokrzywdzonego lub inną osobę uprawnioną.

(wyrok SN z 18.04.2024 r., II KK 601/23, LEX nr 3706823.

Termin złożenia wniosku:

Wniosek z art. 46 Kk można złożyć aż do zamknięcia przewodu sądowego.

Pokrzywdzony, a także prokurator, może aż do zamknięcia przewodu sądowego na rozprawie głównej złożyć wniosek, o którym mowa w art. 46 § 1 k.k. (art. 49a k.p.k.).

Sytuacja materialna sprawcy wypadku a art. 46 KK:

„Do orzekanych na podstawie art. 46 § 1 KK nawiązki, odszkodowania, zadośćuczynienia nie stosuje się normy z art. 440 k.c., a zatem nie jest możliwe miarkowanie jego wysokości sytuacją materialną sprawcy.

Termin wykonania:

Sąd nie może określić terminu wykonania obowiązku naprawienia szkody przez skazanego sprawcę wypadku – staje się on wykonalny z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia nakładającego ten obowiązek.

Przyczynienie a wymiar świadczeń z art. 46 KK:

Do świadczeń orzekanych w oparciu o art. 46 KK stosuje się art. 362 KC czyli przepis mówiący o przyczynieniu się poszkodowanego do szkody własnej.

Zgodnie z treścią art. 362 KC jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.

Polisa OC a orzeczenia z art. 46 KK:

Korzystanie przez sprawcę przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów nie wyłącza ani nakazu orzeczenia obowiązku naprawienia szkody (art. 46 § 1 k.k.), ani możliwości orzeczenia – zamiast tego obowiązku – nawiązki określonej w art. 46 § 2 k.k.” (uchwała SN z 20.06.2000 r., I KZP 5/00, OSNKW 2000/7–8, poz. 55).

„Sprawca wypadku komunikacyjnego, wobec którego zastosowano środek karny polegający na obowiązku naprawienia szkody może domagać się od ubezpieczyciela – na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów – zwrotu świadczenia zapłaconego na rzecz pokrzywdzonego”

(uchwała SN z 13.07.2011 r., III CZP 31/11, Biul. SN 2011/7, s. 9).

Wyłączenie stosowania art. 46 KK:

Zgodnie z treścią art. 415 KPK

,,nawiązki na rzecz pokrzywdzonego, obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę nie orzeka się, jeżeli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono.

Profesjonalna pomoc prawna Adwokata, Radcy Prawnego po wypadku drogowym:

Od 15 lat reprezentujemy poszkodowanych w wypadkach drogowych:

-w których stracili bliską osobę,

-w których doznali obrażeń ciała.

Zapewniając pomoc prawną Adwokata, Radcy Prawnego najwyższej jakości.

Poszkodowanym pomagamy w procesach:

-karnym przeciwko sprawcy wypadku drogowego.

-cywilnym, przeciwko Firmom Ubezpieczeniowym.

Jako pełnomocnicy profesjonalni – Adwokat, Radca Prawny.

Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej po wypadku drogowym, zapraszamy do kontaktu.